კუ

ქართული

კუ

მნიშვნ. 1

მნიშვნ. 2

მნიშვნ. 4

წაკითხვა

• ფონეტიკური ტრანსლიტერაცია (IPA): [kʼu]
• აუდიო მაგალითი: კუ ^?
• დამარცვლა: კუ, მრ. რ. კუ·ე·ბი, კუ·ნი
• პარონიმები: კი, ნუ, ბუ, ჭუ , ფუ

მნიშვნელობა

არსებითი სახელი

➤ კუ, კუ-ს(ი), მრავლობითი: კუ-ებ-ი, კუ-ნ-ი    

ბრუნვა	მხოლობითი	მრავლობითი
სახელობითი	კუ	კუები	კუნი
მოთხრობითი	კუმ / კუმა	კუებმა	კუთ / კუთა
მიცემითი	კუს / კუსა	კუებს / კუებსა	კუთ / კუთა
ნათესაობითი	კუს / კუსი	კუების / კუებისა	კუთ / კუთა
მოქმედებითი	კუთი	კუებით / კუებითა
ვითარებითი	კუდ / კუდა	კუებად / კუებადა
წოდებითი	კუო	კუებო	კუნო
ყველა სხვა ფორმა იხილეთ ფორმაწარმოების გვერდზე

1. ზოოლოგია: ქვეწარმავალი, რომლის ბრტყელი სხეულიც დაფარულია ძვლოვანი ბაკნით; საჭიროების შემთხვევაში თავსა და ფეხებს ამ ბაკნის ქვეშ მალავს; ძლიერ ნელა მოძრაობს.

   კუ ყველა კონტინენტზეა გავრცელებული.

   • ამ მნიშვნელობისათვის ციტატები არ გვაქვს. დაგვეხმარეთ მოძიებაში.

2. ერთ-ერთი ფიგურა ჭადრაკში.

   კუ მხოლოდ დიაგონალურად მოძრაობს.

   • ამ მნიშვნელობისათვის ციტატები არ გვაქვს. დაგვეხმარეთ მოძიებაში.

   ➤ სინონიმები: ოფიცერი, რკუ

3. სასაუბრო: იგივეა, რაც კიბო (მნიშვ. 2)

   • ამ მნიშვნელობისათვის ციტატები არ გვაქვს. დაგვეხმარეთ მოძიებაში.

4. ძველი რომი: რომაელი ჯარისკაცების ერთიმეორესთან მჭიდროდ რამდენიმე რიგში ჩამწკრივებულნი, ფარებით დაფარული, ციხის გალავნის დასაძლევად. ამ ხერხს „testudo“ ანუ კუ ერქვა.

   • ამ მნიშვნელობისათვის ციტატები არ გვაქვს. დაგვეხმარეთ მოძიებაში.

წარმოებული ლექსიკა

➤ იდიომები: კუს ნაბიჯით

➤ ანდაზები: კუმ ფეხი გამოყო, მეც ნახირ-ნახირა  •  კუ დედამიწაზე ვერ დადიოდა, მაღლა ხეზე ადიოდა  •  კუს ბაკანი გაუტყდა, ჭირადაც ეყო, ლხინადაცა

თარგმანები

ზოოლოგია  

• აზერბაიჯანული: tısbağa (az)
• ბერძნული: χελώνα (el) საერთ. (chelóna)
• ბულგარული: костенурка (bg) მდედრ. (kostenurka)
• გერმანული: Schildkröte (de) მდედრ.
• ესპანური: tortuga (es)
• თურქული: kaplumbağa (tr)
• იაპონური: 亀 (ja) (かめ, kame)
• ინგლისური: tortoise (en) (ხმელეთის კუ) turtle (en) (ზღვის კუ)
• იტალიური: tartaruga (it) (ხმელეთის კუ), testuggine (it) (ზღვის კუ)
• პოლონური: żółw (pl) მამრ.
• პორტუგალიური: tartaruga (pt) მდედრ.
• რუსული: черепаха (ru) მდედრ. (čerepaxa)
• სომხური: Կրիա (hy) (Kria)
• უკრაინული: черепаха (uk) მდედრ. (čerepaxa)
• ფრანგული: tortue (fr)
• შვედური: sköldpadda (sv)

ჭადრაკი  

• აზერბაიჯანული: fil (az)
• ბერძნული: αξιωματικός (el) (axiomatikós)
• ბულგარული: офицер (bg) (oficer)
• გერმანული: Läufer (de) მამრ.
• ესპანური: alfil (es)
• თურქული: fil (tr)
• იაპონური: ビショップ (ja)
• ინგლისური: bishop (en)
• იტალიური: alfiere (it)
• პოლონური: goniec (pl) laufer (pl)
• პორტუგალიური: bispo (pt) მამრ.
• რუსული: слон (ru) (slon)
• სომხური: Փիղ (hy) (Pʿił)
• უკრაინული: слон (uk) (slon)
• ფრანგული: fou (fr) მამრ.
• შვედური: löpare (sv) საერთ.
• ჩინური: 象 (zh)

წყაროები და რესურსები

• იხილეთ ქართული ვიკიპედიის სტატია „კუ“
• იხილეთ ქართული ვიკიპედიის სტატია „კუ“
• „კუ“ ქართული ენის განმარტებით ონლაინ-ლექსიკონში
• ქართული ენის ორთოგრაფიული ლექსიკონი, ვარლამ თოფურია, ივანე გიგინეიშვილი, თბილისი „განათლება“, 1998, გვ. 324

• საჯარო მოხელის ორთოგრაფიულ-სტილისტიკური ლექსიკონი, თამარ ვაშაკიძე, ავთანდილ არაბული, თეა ბურჭულაძე, თბილისი, 2022, გვ. 356

• სულხან-საბა ორბელიანი, ლექსიკონი ქართული : [ორტომეული], ტ. 1, თბილისი: „მერანი“, 1991, გვ. 391.

• ალექსანდრე ონიანი, ქართული იდიომები, თბ.: „ნაკადული“, 1966, გვ. 107.