ქუდი

ქართული

ქუდი

ქუდი

სოკოს ქუდი

წაკითხვა

• ფონეტიკური ტრანსლიტერაცია (IPA): [kʰudi]
• აუდიო მაგალითი: ქუდი ^?
• დამარცვლა: ქუ·დი, მრ. რ. ქუ·დე·ბი, ქუდ·ნი

პარონიმები: კუდი

მნიშვნელობა

არსებითი სახელი

➤ ქუდ-ი, ქუდ-ის(ა), მრავლობითი: ქუდ-ებ-ი, ქუდ-ნ-ი    

ბრუნვა	მხოლობითი	მრავლობითი
სახელობითი	ქუდი	ქუდები	ქუდნი
მოთხრობითი	ქუდმა	ქუდებმა	ქუდთ / ქუდთა
მიცემითი	ქუდს / ქუდსა	ქუდებს / ქუდებსა	ქუდთ / ქუდთა
ნათესაობითი	ქუდის / ქუდისა	ქუდების / ქუდებისა	ქუდთ / ქუდთა
მოქმედებითი	ქუდით / ქუდითა	ქუდებით / ქუდებითა
ვითარებითი	ქუდად / ქუდადა	ქუდებად / ქუდებადა
წოდებითი	ქუდო	ქუდებო	ქუდნო
ყველა სხვა ფორმა იხილეთ ფორმაწარმოების გვერდზე

1. ადამიანის თავზე (თმიანი ნაწილის) დასახურავი.

   ქუდი დაიხურა. ქუდი მოიხადა

   • ვაჟა-ფშაველა

   თევდორამ ... ჩამოიწია თავისი დაგლეჯილი ქუდი თვალებზედ

   • გიორგი წერეთელი

   ვალიდას თავზე შავი ქუდი ეხურა

   ➤ მსგავსი მნიშვნელობის სიტყვები: თავსაბურავი

   ➤ უფრო კერძო ცნებები: ბოხოხი, კეპი, ცილინდრი, შლაპა, ფაფანაკი, ფაფახი, ჩაჩი

2. კარის ქუსლის საბრუნი. (დავით ჩუბინაშვილი).

   • ამ მნიშვნელობისათვის ციტატები არ გვაქვს. დაგვეხმარეთ მოძიებაში.

3. გადატანითი: მაჭრის დუღილისას ზევით ამოსული თაღივით შეკრული ჭაჭა.

   • ამ მნიშვნელობისათვის ციტატები არ გვაქვს. დაგვეხმარეთ მოძიებაში.

4. ბოტანიკა გადატანით: სოკოს ზედა ნაწილი.

   ქუდიანი სოკო

   • ამ მნიშვნელობისათვის ციტატები არ გვაქვს. დაგვეხმარეთ მოძიებაში.

5. სატელევიზიო გადაცემის შესავალი ნაწილი.

   • ამ მნიშვნელობისათვის ციტატები არ გვაქვს. დაგვეხმარეთ მოძიებაში.

წარმოებული ლექსიკა

➤ წარმოებული სიტყვები: ქუდბედი, ქუდბედიანი, ქუდიანი, ქუდმოგლეჯილი, ქუდმოუხდელი, ქუდმოშვლეპილი, ქუდმოხდით, ქუდმოხდილი, ქუდოსანი, ქუდოსან-მანდილოსანი, ქუდოსნობა, ქუდჩაკეცილი, ქუდჩამოფხატული, ქუდმოხდილი

➤ შესიტყვებები: კალმუხის ქუდი, ქუდს იშვლეპს, (თავზე) ქუდი ხურავს, ქუდს უხდის, ქუდს ხდის

➤ იდიომები: ცა ქუდად არ მიაჩნია, დედამიწა — ქალამნად •  ცა ქუდად აქვს და დედამიწა ქალამნად •  ქუდი დადე და... •  ქუდი ძირს დადე და... •  ქუდი რომ შეუგდო, არ შევა •  ქუდი რომ შეუგდო, ვერ შეიტყუებ •  ქუდს მოიგდებს •  ქუდმოგდებული •  უჩინ-მაჩინის ქუდი •  ნამუსის ქუდი ხურავს •  ქუდს ჭერსა ჰკრავს •  ქუდზე კაცი •  ქუდზე კაცი გამოდის •  ქუდზე კაცს გამოიყვანს

➤ ანდაზები: ქურდს ქუდი ეწვის

თარგმანები

 

• ბულგარული: шапка (bg) (šapka)
• გერმანული: Mütze (de) მდედრ. Hut (de) მამრ.
• ესპანური: gorro (es) gorra (es) cofia (es)
• თურქული: başlık (tr)
• იაპონური: 帽子 (ja) (ぼうし, bôshi) , キャップ (ja) (kyappu)
• ინგლისური: cap (en) hat (en)
• იტალიური: berretto (it) მამრ.
• პოლონური: czapka (pl) მდედრ.
• პორტუგალიური: boné (pt) barrete (pt) quepe (pt)
• რუსული: шапка (ru) მდედრ. (šapka) кепка (ru) (kepka) шляпа (ru) მდედრ. (šljapa) шляпка (ru) მდედრ. (šljapka)
• ფრანგული: bonnet (fr) მამრ. chapeau (fr) მამრ.
• შვედური: hatt (sv) mössa (sv)
• ჩინური: 帽子 (zh) (màozi), 鴨舌帽 (zh) (yāshémào)

წყაროები და რესურსები

• ქართული ენის განმარტებითი ლექსიკონი, ტომი 7, სვეტი 368, თბილისი, 1962 წელი.
• იხილეთ ქართული ვიკიპედიის სტატია „ქუდი“
• „ქუდი“ ქართული ენის განმარტებით ონლაინ-ლექსიკონში
• ქართული ენის ორთოგრაფიული ლექსიკონი, ვარლამ თოფურია, ივანე გიგინეიშვილი, თბილისი „განათლება“, 1998, გვ. 503

• ნეიმანი ალ., ქართულ სინონიმთა ლექსიკონი, მესამე გამოცემა, თბ.: „განათლება“, 1978, გვ. 437.
• სულხან-საბა ორბელიანი, ლექსიკონი ქართული : [ორტომეული], ტ. 2, თბილისი: „მერანი“, 1993, გვ. 235.

• ქართული მატერიალური კულტურის ლექსიკონი, ელდარ ნადირაძე, თბილისი, 2022, გვ. 508